امروزه با توجه به گسترش فن­آوري­هاي ساختمان سازي، ساختن بناهاي عظيم و در مقياس­هاي غير قابل تصور به امري ممكن تبديل شده است و به لحاظ فني و تكنيكي و اقتصادي ساختن ساختمان­هایي كه دسترسي به تمامي امكانات ممكن ساكنين را در كمترين زمان و نزديكترين مكان فراهم نمايد به امري جدي تبديل شده است. از يك سو ساختمان­هاي جديد در مساحت و ارتفاع رشدي روزافزون دارند؛ از سوي ديگر تامين ملزومات زندگي در اين ساختمان­ها و كنترل مصرف انرژي در آنها چالشي است كه ديگر نمي­توان با روش­هاي سنتي پاسخگوي آن بود. لذا به موازات گسترش فن­آوري­هاي ساخت، فن­آوري جديدي به نام سيستم­هاي مديريت هوشمند ساختمان مطرح شده است كه به موازات گسترش تجهيزات و امكاناتي كه در ساختمان­هاي جديد مورد استفاده قرار مي گيرد، گسترش يافته است. امروزه با توجه به گسترش فن­آوري اطلاعات، داشتن اطلاعات به روز از وضعيت نگهداري ساختمان­هاي عظيم به امري اجتناب ناپذير تبديل شده است و مبحث مديريت هوشمند ساختمان، معناي جديدي به رويارویي با چالش­هاي راهبري و مديريت مصرف انرژي بخشيده است .

به طور كلي مديريت هوشمند ساختمان به معناي جديد هزاره سوم خود شامل بخش­هاي زير است:
 

 الف) مديريت و راهبري تاسيساتي

  ب) مديريت و راهبري اقتصادي

   ج) مديريت و راهبري حفاظتي و امنيتي

   د) مديريت مصرف انرژي

   ه) مديريت ريسك سرمايه­گذاري در بخش­هاي مختلف

 

BMSراه حلی اساسي در جهت بهينه­سازي بهره­وري تاسيسات الكتريكي و مكانيكي ساختمان می­باشد. اين تاسيسات شامل سيستم گرمايش، سرمايش، تهويه مطبوع،كنترل تردد، كنترل روشنائي، دوربين هاي مدار بسته، اعلان و اطفاء حريق و ... است. BMSسیستمی قابل برنامه­ریزی است که موجب هوشمند شدن و یکپارچه شدن کلیه این تاسیسات می­شود.

یک ساختمان هوشمند براساس تعریف "انستیتوی ساختمان­های هوشمند" بنایی است که با استفاده بهینه از چند عنصر پایه: سازه، سیستم، خدمات، مدیریت و روابط درونی آنها، محیطی مناسب و دارای صرفه اقتصادی ایجاد نماید.

در ساختمان هوشمند بسیاری از اعمالی که ساکنان از روی عادت و به صورت غیر ارادی انجام می­دهند توسط سیستم­های هوشمند انجام می­گردد که باعث صرفه­جویی در زمان و هزینه نیروی انسانی می­گردد.
 

با به کارگیری انواع و اقسام سنسورهای حسی در داخل و خارج ساختمان و با به کارگیری یک شبکه و سیستم واحد، می­توان به صورت دائمی و بلادرنگ اطلاعات دما، فشار، رطوبت، دبی هوا، میزان اکسیژن و دی­اکسید کربن را در اختیار داشته و از آنها جهت رسیدن به شرایط ایده­آل استفاده نمود. در یک ساختمان هوشمند با امکانات نرم­افزاری به وجود آمده می­توان نمودارهای مختلفی را بر حسب زمان در اختیار داشته و آنها را جهت بهبود کیفی شرایط زیستی به کار برد و حداکثر استفاده از هوای طبیعی را برای ساکنین به وجود آورد. در زمان کارکرد سیستم هوشمند، ساکنان برای جلوگیری از اتلاف انرژی، حق باز کردن پنجره­ها را نخواهند داشت و در ساختمان­های اداری قبل از اتمام ساعت کار، این سیستم به صورت اتوماتیک و متناوب شروع به خاموش کردن سیستم­های تهویه مطبوع می­کند.

در یک ساختمان هوشمند با امکانات به وجود آمده می­توان در هر زمان میزان مصرف انرژی بر پایه مصرف سوخت و برق را به دست آورد و از آن به منظور کاهش مصرف انرژی و بهینه­سازی مصرف سوخت در ساختمان (مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان) بهره برد.

سیستم­های مدرن مدیریت ساختمان امروزه بر پایه وب (web-based)نگاشته می­شوند که بزرگترین حسن آن در به کارگیری امتیازات شبکه جهانی اینترنت و کنترل ساختمان از راه دور توسط سیستم­های ارتباطی متداول در دنیا است؛ به این صورت که با راه­اندازی سایت ساختمان مورد نظر و با وارد کردن شناسه کاربری و رمز عبور می­توان از هر مکانی بر ساختمان احاطه داشت.

وظایف اصلی سیستم مدیریت ساختمان کامپیوتری مرکزی شامل موارد زیر است:
 

·         کنترل

·         مانیتورینگ

·         بهینه­سازی

·         گزارش­گیری

 

بهينه­سازي بهره­وري عبارت است از كاهش نيروي انساني، كاهش نرخ خرابي سيستم، استفاده بهينه از انرژي، كاهش هزينه نگهـــداري و فراهــم سازي آسايش ساکنانساختمان است. نكته بسيار مهم در  BMS‌بهره­گيري از سيستم­هاي كنترل الكتريكي و مكانيكي ارائه شده توسط سازندگان مختلف متناسب با نيازهاي ساختمان در يك مجموعه به صورت متمركز مي­باشد كه اين امر، تحولي اساسي در نظارت و كنترل ساختمــان ايجاد كرده كه هزينه­هاي مختلف آن نظير اپراتوري و نگهداري را به صورت چشمگيري كاهش مي­دهد.بر اساس تحقیقات به عمل آمده با توجه به ساختارBMS به طور میانگین در بحث بهینه­سازی انرژی حدود 25 الی 30 درصد کاهش مصرف وجود داشته است و بازگشت سرمایه در بازه زمانی 5/2 الی 3 سال امکان پذیر خواهد بود.